«Πέθανε ο Φερνάντο Μποτέρο, ο ζωγράφος των παραδόσεων και των ατελειών μας, ο ζωγράφος των αρετών μας». Με αυτά τα λόγια, ο πρόεδρος της Κολομβίας, Γουστάβο Πέτρο ανακοίνωσε με ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ (πρώην Twitter)μ τον θάνατο του κορυφαίου ζωγράφου και γλύπτη, Φερνάντο Μποτέρο.
Γεννημένος το 1932 στο Μεντεγίν, ο Φερνάντο Μποτέρο θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Έγινε ιδιαιτέρως γνωστός για το προσωπικό του ύφος που ονομάζεται «Μποτερίσμο» και το οποίο απεικονίζει ανθρώπους και αντικείμενα σε παραμορφωμένες και ευμεγέθεις διαστάσεις.
Η πρώτη του ατομική έκθεση οργανώθηκε με μεγάλη επιτυχία το 1952, στη γκαλερί του Leo Matiz, στην πόλη της Μπογκοτά στην Κολομβία. Το έργο του περιλαμβάνει προσωπογραφίες (συνήθως ομαδικές), τοπία και αναπαραστάσεις νεκρής φύσης ή καθημερινών σκηνών, προσηλωμένο στην παραστατική ζωγραφική και κατά βάση ανθρωποκεντρικό. Ωστόσο, το έργο του απέχει από τον ρεαλισμό, αποδίδοντας την πραγματικότητα μέσα από ογκώδεις διαστάσεις των αντικειμένων και ευτραφείς ανθρώπινες μορφές.
Όσον αφορά τα γλυπτά του, αυτά είναι εμπνευσμένα από αρκετές διαφορετικές πηγές, με κυρίαρχες επιρροές από την πρώιμη αιγυπτιακή τέχνη και τα ανθρωπόμορφα αγγεία και γλυπτά των προκολομβιανών πολιτισμών. Χαρακτηρίζονται συχνά από τις γιγαντιαίες διαστάσεις τους και βασίζονται κυρίως στο μονόχρωμο μπρούντζο, που αποτελούσε αγαπημένο υλικό του Μποτέρο.
Άγνωστες πτυχές της ζωής του
Το έργο του Φερνάντο Μποτέρο, είναι γνωστό στα πέρατα του κόσμου. Όμως, υπάρχουν και πληροφορίες για τη ζωή του, που δεν είναι τόσο γνωστές. Ας δούμε, ποιες είναι αυτές.
Μαζί στη ζωή, μαζί και στον θάνατο με την Ελληνίδα σύζυγό του
Ήταν παντρεμένος με την ζωγράφο και γλύπτρια Σοφίας Βάρη, η οποία έφυγε από τη ζωή μόλις τον περασμένο Μάιο. Ο γάμος με την γοητευτική Ελληνίδα ήταν ο δεύτερος για τον Μποτέρο. Γνωρίστηκαν τη δεκαετία του ‘70 και από τότε ήταν αχώριστοι. Μοίραζαν τον χρόνο τους μεταξύ Παρισιού, Μόντε Κάρλο και Κολομβίας, καθώς ο κορυφαίος εικαστικός έτρεφε μεγάλη αγάπη για την ιδιαίτερή πατρίδα του. “Είμαι ο πιο Κολομβιανός καλλιτέχνης της Κολομβίας”, συνήθιζε να λέει.
Το ζευγάρι, όμως, διατηρούσε κι ένα εντυπωσιακό σπίτι στην Ερέτρια της Εύβοιας, τόπος καταγωγής της Σοφίας Βάρη. Αυτό ήταν το ησυχαστήριό τους τα τελευταία 20 χρόνια περνώντας πολύ καιρό στην Ελλάδα, αθόρυβα και διακριτικά.
Η ορφάνια από παιδί
Γεννήθηκε στις κακόφημες γειτονιές του Μεντεγίν, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κολομβίας μετά την Μπογκοτά κι έμεινε ορφανός από πατέρα όταν ήταν μόλις τεσσάρων ετών. Η μητέρα του ήταν μοδίστρα και μετά τον θάνατό του συζύγου της πάλευε πολύ δύσκολα να τα βγάλει πέρα και αναθρέψει τα τρία παιδιά της οικογένειας.
Παραλίγο… ταυρομάχος
Ο θείος του Μποτέρο, μετά τον θάνατο του πατέρα του, αποτέλεσε το στήριγμα της οικογένειας. Όταν ο καλλιτέχνης ήταν 12 ετών, τον έγραψε τον έγραψε σε μια σχολή εκπαίδευσης ταυρομάχων. Ωστόσο, ο θείος σύντομα συνειδητοποίησε ότι ο ανιψιός του ενδιαφερόταν περισσότερο να ζωγραφίζει ταύρους από το να μάχεται με αυτούς. Άλλωστε, τα πρώτα έργα του Μποτέρο ήταν ακουαρέλες ταύρων και ματαντόρ και κατέληξαν να πουλιούνται από έναν άνθρωπο ο οποίος αντάλλαξε εισιτήρια για ταυρομαχίες.
Ένα μαντολίνο του άνοιξε τον δρόμο
Ο Φερνάντο Μποτέρο τα πρώτα χρόνια της καριέρας του ήταν επηρεασμένος από τους Ισπανούς καλλιτέχνες Πάμπλο Πικάσο και Χουάν Γκρις. Αργότερα, άρχισε να πειραματίζεται με τη μορφή και το σχήμα, μέχρι που το 1956, ήρε η μεγάλη στιγμή της έμπνευσης που έμελλε να τον καθορίσει ως καλλιτέχνη.
Τότε, ζούσε στην Πόλη του Μεξικού και καθώς ζωγράφιζε ένα μαντολίνο με μια ασυνήθιστα μικρή ηχητική τρύπα, κάτι τον οδήγησε στο να δώσει στο όργανο υπερβολικές διαστάσεις. Ο Μποτέρο ενθουσιάστηκε με το αποτέλεσμα, κι έκτοτε τα έργα του χαρακτηρίζονταν για τον όγκο τους.
“Είχα πάντα αδύνατες φίλες”
«Όλη μου τη ζωή, οι φίλες μου είναι πάντα αδύνατες. Η ομορφιά στην τέχνη δεν έχει καμία σχέση με την ομορφιά στην πραγματικότητα. Δεν υπάρχει τίποτα πιο επιφανειακό από το να ζωγραφίζεις μια όμορφη γυναίκα», συνήθιζε να λέει ο Μποτέρο, ο καλλιτέχνης που ύμνησε τις ατέλειες στην Τέχνη.
Ένα από τα γλυπτά του βομβαρδίστηκε από τρομοκρατική ομάδα
Το 1995, μια τρομοκρατική ομάδα που αργότερα συνδέθηκε με τον διάσημο βαρόνο ναρκωτικών, Πάμπλο Εσκομπάρ, τοποθέτησε μια βόμβα κάτω από το γλυπτό του Μποτέρο, το Pájaro (Πουλί), το οποία είχε δωρίσει στην πόλη Μεντεγίν.
Περίπου 30 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 200 τραυματίστηκαν και ενώ δεν επιβεβαιώθηκε κάποιο κίνητρο, αυτό συνέβη σε μια περίοδο στην Κολομβία όπου υπήρχαν σοβαρές απειλές για την ασφάλεια της κολομβιανής κυβέρνησης.
Την εποχή εκείνη ο γιος του Μποτέρο, Φερνάντο Μποτέρο Ζέα, ήταν Υπουργός Άμυνας της Κολομβίας και πέταξε από την Μπογκοτά στο Μεντεγίν για να επιβλέψει την έρευνα της έκρηξης. Η απάντηση του Μποτέρο ήταν να δωρίσει το La Paloma de la Paz (Το Περιστέρι της Ειρήνης) στο Μεντεγίν, ένα γλυπτό το οποίο σήμερα τοποθετείται δίπλα στα παραμορφωμένα υπολείμματα του προηγούμενου έργου.