Απόρριψη… Μία λέξη, με πολλές συνέπειες, που δημιουργεί πολλές σκέψεις και πολλά περαιτέρω συναισθήματα… φόβους, άγχη…
Πόσες φορές δεν έχουμε μιλήσει για ανθρώπους που μεγάλωσαν σε απορριπτικό περιβάλλον και ανέπτυξαν συμπεριφορές άμυνας, χαμηλή αυτό-εικόνα, φόβο απόρριψης, φόβο εγκατάλειψης, φόβο μοναξιάς.
Τι είναι απόρριψη
Αν σας ρωτούσε κάποιος τι είναι απόρριψη, ποια λέξη θα σας ερχόταν στο μυαλό πρώτη;
Αναζητώντας ετυμολογικά τη σημασία της οι ορισμοί που βρήκα ήταν:
- η άρνηση (κάποιου) να εγκρίνει, να αποδεχτεί (κάποιον/κάτι)
- η αξιολόγηση κάποιου ως ακατάλληλου
- (ιατρική) η αδυναμία του οργανισμού να αφομοιώσει ξένο σώμα ή ξένο ιστό
- το πέταμα (των απορριμμάτων) (https://el.wiktionary.org/wiki/απόρριψη)
Άρνηση, αποδοχή, ακατάλληλος, πέταμα. Λέξεις που συχνά τις συνδέουμε με την απόρριψη και τα συναισθήματα που μας προκαλεί..
Ίσως γιατί βιώνουμε την απόρριψη πιο έντονα, ίσως όμως και γιατί υπάρχει αντικειμενικά μια ασυμβατότητα ανάμεσα σε αυτό που απορρίψαμε.. Ένα βιογραφικό μπορεί να απορρίφθηκε για μία θέση αν ήταν ακατάλληλο, ένας εν δυνάμει σύντροφος μπορεί να απορρίφθηκε γιατί δεν ταιριάζαμε μαζί του…
Πότε όμως η απόρριψη βιώνεται πιο έντονα και πότε μπορεί να γίνει τραυματική;
Συμπεριφορές ατόμου που μεγάλωσε σε απορριπτικό περιβάλλον
Συχνά ο άνθρωπος που έχει μεγαλώσει μέσα σ’ ένα απορριπτικό περιβάλλον:
- Έχει μάθει να αρκείται στα λίγα
- Έχει μάθει να παλεύει μόνιμα για την αποδοχή
- Έχει μάθει να φοβάται μόνιμα την απόρριψη
- Έχει μάθει να εστιάζει στα θέλω και στις απόψεις των άλλων και να μειώνει τα δικά του
Η αλήθεια είναι ότι ένα παιδί που πρέπει να προσπαθήσει για την αγάπη και την αποδοχή των γονιών του και όχι να τη λάβει απλόχερα, έχει μάθει ότι για να αγαπηθεί πρέπει να κάνει πράγματα συνέχεια, πρέπει να προσφέρει, πρέπει να αποδεικνύει την αξία του.
Και πάλι όμως, όσο κι αν προσπαθήσει, ο απορριπτικός γονέας πάντα θα ακυρώνει το παιδί του με τη συμπεριφορά του και το ύφος του. Πάντα θα ζητάει κάτι παραπάνω, πάντα θα έχει ένα ανικανοποίητο.
Οι άνθρωποι με φόβο απόρριψης κρύβονται.. Κρύβουν τα πραγματικά τους θέλω και υιοθετούν συμπεριφορές των άλλων, στην προσπάθειά τους να γίνονται αρεστοί και να μην απορριφθούν, στην προσπάθειά τους να μην είναι μόνοι.
Δεν κυνηγάνε τα όνειρά τους.. Ίσως γιατί συχνά δεν τα γνωρίζουν… Ίσως γιατί μαθαίνουν να είναι παθητικοί και φοβούνται ότι αν διεκδικήσουν θα χάσουν.
Ουσιαστικά, οι άνθρωποι με φόβο απόρριψης, αναζητούν την επιβεβαίωση και την αξία τους μέσα από τις σχέσεις τους και τα μάτια των άλλων, μέσα από την επιβεβαίωση που τους δώσουν οι άλλοι, γιατί οι ίδιοι δεν έχουν μάθει να την δίνουν στον εαυτό τους.
Τι θα μπορούσε να κάνει λοιπόν ένας άνθρωπος για να μάθει να διαχειρίζεται την απόρριψη;
Να προσπαθήσει να κατανοήσει αν όντως ήταν απόρριψη ή αν τελικά βίωσε το γεγονός πιο έντονα από αυτό που ήταν στην πραγματικότητα… μήπως του έδωσε μεγαλύτερη αξία από αυτή που του αναλογούσε;
Να μαθαίνει από την απόρριψη και να κάνει αυτό-αξιολόγηση και όχι αυτό-κριτική… Η διαφορά ανάμεσα στην αυτό-αξιολόγηση και στην αυτό-κριτική είναι λεπτή, αλλά ουσιαστική…
Να αναγνωρίζει σκέψεις και συναισθήματα
Να εστιάζει στο τώρα και να μην συσχετίζει με το παρελθόν… Τις δύσκολές μας στιγμές ενεργοποιούνται όλοι οι δαίμονές μας, οπότε δεν μπορούμε να έχουμε αντικειμενική κρίση και τα λάθη του παρελθόντος συμπαρασύρουν τις μικρές ή μεγάλες αλλαγές του παρόντος.
Να παραδέχεται μία λάθος επιλογή και να μαθαίνει από αυτήν… Η απόρριψη πρέπει να γίνει δάσκαλος και όχι τιμωρός μας… Ας θυμόμαστε πάντα ότι μία αποτυχία, μία άρνηση, ακόμα και μία απόρριψη δεν πρέπει να την αφήσουμε να ορίσει την ταυτότητά μας
Να είναι επιεικής με τον εαυτό του και να έχει ανθρώπους γύρω του, που να είναι σύμμαχοί του.. Οι σύμμαχοι είναι ένα δώρο στη ζωή μας, είναι πολύτιμοι, γιατί ουσιαστικά μας εμπνέουν, μας κινητοποιούν, μας βοηθούν, μας εξελίσσουν και γίνονται οι υποστηρικτές μας στις δύσκολες μας στιγμές.
Συγγραφή – Επιμέλεια Άρθρου
Σολταρίδου Ελένη – Ψυχολόγος
Ψυχολόγος, Msc, με γραφείο σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Υποψήφια διδάκτωρ Ιατρικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Εξειδίκευση στη Διαχείριση Αγχωδών Διαταραχών και στη Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία. 2310.450091
Photo cover:pixabay.com/Inactive account – ID 422694/girl
Πηγή:psychology.gr
Διαβάστε επίσης: